Nambahan Kasadaran Kana Halusinasi jeung Impian: Ngabentuk Kaayaan Hibrida Antara Imajinasi jeung Realitas

Nambahan Kasadaran Kana Halusinasi jeung Impian: Ngabentuk Kaayaan Hibrida Antara Imajinasi jeung Realitas

Ku Mang Asep Rohmandar 

Bubuka

Dina filsafat pikiran, halusinasi jeung impian sok dianggap minangka pangalaman mental nu kaluar tina kontrol sadar. Tapi lamun kasadaran pinuh ditambahkeun kana dua pangalaman éta, aya hiji pergeseran nu matak pikiran: pangalaman nu asalna spontan jeung teu dikontrol, bisa ngalih ka arah imajinasi. Tapi éta henteu ngajadikeun éta pangalaman jadi imajinasi murni. Sabalikna, éta nyiptakeun hiji kaayaan hibrida (hybrid states)—campuran antara spontanitas halusinasi jeung struktur sadar imajinasi.

Halusinasi, Impian, jeung Imajinasi: Spektrum Pangalaman Mental

- Halusinasi: pangalaman nu karasa nyata tapi henteu asalna tina stimulus luar. Biasana muncul tanpa kahayang.  

- Impian: narasi mental nu muncul dina waktu sare, kadang logikana teu konsisten.  

- Imajinasi: konstruksi mental nu bisa dikontrol ku kahayang, bisa diarahkan jeung diolah sacara sadar.  

Tilu-tiluna bisa ditempatkeun dina hiji spektrum, nu dibédakeun ku dua hal utama:  

1. Kontrol sukarela  

2. Mekanisme saraf nu ngadukungna

Kasadaran Pinuh: Panggeser Ontologis

Lamun kasadaran pinuh ditambahkeun:  

- Halusinasi bisa jadi leuwih mirip imajinasi sabab urang sadar yén éta téh henteu nyata.  

- Impian sadar (lucid dream) ngidinan urang pikeun ngontrol jalan carita dina impian.  

- Tapi imajinasi murni tetep béda sabab asalna tina kahayang nu sadar jeung henteu ngagunakeun sistem persepsi nu sarua jeung halusinasi atawa impian.

Kaayaan Hibrida: Karakteristikna

1. Dualitas kontrol: sabagian bisa dikontrol, sabagian muncul spontan.  

2. Ambiguitas realitas: karasa nyata tapi disadarkeun yén éta téh konstruksi mental.  

3. Tumpang tindih neural: ngagunakeun jaringan otak nu sarua jeung persepsi jeung kontrol eksekutif.  

4. Potensi kreatif: bisa dipaké dina seni, spiritualitas, atawa terapi sabab nyadiakeun pangalaman nu jero jeung reflektif.

Implikasi Filosofis

- Ontologis: kaayaan hibrida nembongkeun yén realitas mental téh henteu salawasna bisa dipisahkeun antara “real” jeung “imajinér”.  

- Epistemologis: nyiptakeun bentuk pangaweruh anyar nu asalna tina refleksi jeung intuisi.  

- Fenomenologis: ngajak urang pikeun ngarasakeun jeung ngulik pangalaman nu aya di antara dua kutub: spontanitas jeung kontrol.

Kutipan Relevan

- Jennifer M. Windt nyebutkeun yén impian téh “simulasi nu bebas, dumasar kana gerak awak, jeung didukung ku jaringan default otak” (The Cambridge Handbook of the Imagination, 2020).  

- J.J. Ichikawa ngajelaskeun yén imajinasi téh “konstruksi mental nu bisa diarahkan sacara sadar, tapi bisa ngahasilkeun pangalaman nu mirip impian” (Routledge Handbook of Philosophy of Imagination, 2016).  

- Nevia Dolcini nyorotkeun yén halusinasi téh “pangalaman nu subjektifna sarua jeung persepsi nyata, tapi tanpa stimulus luar” (Frontiers in Psychology, 2025).

Kacindekan

Nambahan kasadaran pinuh kana halusinasi jeung impian téh henteu ngajadikeun éta pangalaman jadi imajinasi murni, tapi nyiptakeun kaayaan hibrida nu unik. Dina kaayaan ieu, urang bisa ngalaman dunya nu karasa nyata tapi sadar yén éta téh hasil konstruksi pikiran. Ieu téh muka jalan pikeun eksplorasi kreatif, spiritual, jeung ilmiah nu leuwih jero, sarta ngajak urang pikeun mikirkeun deui naon hartina “nyata” jeung “imajinér” dina kahirupan sapopoé.

Sundaland, 28 Desember 2025